ADET DÜZENSİZLİĞİ İHMAL EDİLMEMELİ
Birçok kadın tarafından normal kabul edilen veya gözden kaçırılan adet düzensizlikleri çok ciddi bir tıbbi durumun belirtisi olabilir.
Birçok kadın tarafından normal kabul edilen veya gözden kaçırılan adet düzensizlikleri çok ciddi bir tıbbi durumun belirtisi olabilir. Düzenli adet görme, bir kadının vücudundaki birçok sistemin düzgün çalıştığını gösterir. Bu nedenle, sadece bir rahatsızlık gibi görünebilecek düzensiz dönemler, dikkate alınması gereken bir konu olabilir.
İlk yıllardaki adet düzensizlikleri normal kabul edilse de durum birkaç yıl sonra da devam ediyorsa mutlaka izlenmesi gerekir. Kadınlar adet düzensizliğini belirlerken genellikle adet dönemlerinin beklenenden daha uzun olduğunu düşünseler de 21 günden az olan adet dönemleri de düzensizliğe işaret eder. Özetle adet döngüsünün uzunluğunun 21 günden az ve 35 günden fazla olması anormal kabul edilir.
Peki adet düzensizliğinin sebebi ne olabilir? En yaygın nedenler; stres, hormonal anormallikler, ilaç kullanımı, ani ve aşırı kilo kaybı veya alımı, aşırı egzersiz, çok düşük vücut kitle indeksi (boyuna göre ağırlık). Ayrıca tiroid hastalığı (guatr), karaciğer hastalığı, diyabet, ilaca bağlı veya klinik depresyon da adet düzensizliklerine neden olabilir. Aynı zamanda rahim ve rahim ağzı kanserleri gibi jinekolojik kanserlerin belirtisi olabilen anormallikler de polikistik over sendromuna (PCOS) ve endometriozise neden olabilir.
Öncelikle adet kanaması düzensiz olan kadınlar bir jinekolog tarafından değerlendirilmelidir. Muayene sırasında sırasıyla kanamaya neden olabilecek faktörler değerlendirilir ve vajina, serviks, rahim ve yumurtalıklar değerlendirilir.
Ultrason ile rahim ve yumurtalıklarda tümör olup olmadığı araştırılır. Aynı yöntemle rahim iç duvarının kalınlığını ve kalınlığının düzenli olup olmadığını ölçün. Rahim iç zarında oluşan polip veya miyomlarda anormal kanama ve ağrıya neden olabilir. Hasta
40 yaşından büyükse anormal vajinal kanama varsa ve kanamanın nedeni net olarak belirlenemiyorsa endometrial biyopsi yapılmalıdır. Bu sayede endometriumun yapısı patolojik olarak değerlendirilir ve rahim kanseri için araştırılır.
Kanamanın nedeni üreme organlarına bağlı ise yani hormonsal bir bozukluğa bağlı değilse nedene göre tedavi yapılır. Örneğin bu kanamaya miyom neden oluyorsa miyomlar cerrahi olarak çıkarılır. Tiroid bezi (guatr), böbreklerdeki süt bezi veya hipofiz bezi anormal hormon salgılamasından kaynaklanıyorsa, düzensiz dönemler ancak bu durumlar ele alınarak düzeltilebilir.
Dikkat edilmesi gereken önemli durumlardan biri erken yumurtalık yetmezliğidir (folklorda dediğimiz gibi). Adet düzensizlikleri, ateş basması, sinirlilik, terleme, uyuyamama, sinirlilik dışında çok genç yaşta bile erken yumurtalık disfonksiyonuna dikkat etmek gerekir.
Tüm bu incelemeler sonucunda kanamaya neden olabilecek bir hastalık bulunamazsa, hormonal dengesizlik nedeniyle düzensiz âdet kanamaları meydana gelir. Bu durumda adet düzenleme hapları ile âdet kanamasını düzenlemeye çalışılır. Bu tedavide ağırlıklı olarak progesteron içeren haplar veya doğum kontrol hapları kullanılmaktadır.